Dosta da, düşmana da adalet


*

Adalet konusu bir defa daha Kur’an Buluşmalarının gündemindeydi.

Mâide sûresinin 6-8. âyetlerini okuduğumuz 284. Kur’an Buluşmasının ağırlığını, şu İlâhî uyarılar teşkil etti:

Ey iman edenler! Allah için hakkı ayakta tutan ve adaletle şahitlik eden kimseler olun. Bir topluluğa olan kininiz, sizi adaletsizliğe sevk etmesin. Âdil olun; bu takvâya daha yakındır. Allah’tan sakının. Çünkü Allah bütün yaptıklarınızdan haberdardır.

Bunun benzeri bir uyarı daha önce Nisâ sûresinin 135. âyetinde gündeme gelmişti. O âyette Allah Teâlâ aile ve akraba ilişkilerinin adalete engel olmaması konusunda mü’minleri uyarıyordu. Mâide sûresinin âyetinde söz konusu edilen ise, aramızda kin ve düşmanlık bulunan kimselere adaletsizlik etmekten kaçınmamız emrediliyordu. İlâhî emir son derece açıktı: Herkese karşı adalet. Dost-düşman, mü’min-kâfir, kime karşı olursa olsun adaletten ayrılmanın hiçbir mazereti yoktu.

Resulullahın (s.a.v.) âhir zaman ile ilgili ürpertici bir uyarısı ise adaletten ayrılışın İslâmdan ayrılışı tetikleyecek olan ilk adım olduğunu haber veriyordu:

İslâmın kulpları birer birer sökülecek. Bir kulp sökülünce insanlar ondan sonrakiyle uğraşacaklar. İlk sökülen kulp hüküm (adalet), son sökülen de namaz olacak.

Müsned, 5:251; Müstedrek (Hakim), no. 7104; Sahih (İbni Hibban), no. 6715

Konu ile ilgili tesbitlerimizi başlıca şu maddeler halinde özetledik:

  • Sûrenin başından beri sekiz âyetin dördü  “Ey iman edenler” hitabıyla başladı.
  • Diğer üç âyet gibi, bu âyetin hükmü de bütün mü’minleri kapsıyor ve istisnasız hepsini birden doğru şahitlik ve adaletle yükümlü kılıyor; adaletten şaşmayı hepsine yasaklıyor.
  • Âyetin emri hem hakim karşısında şahitliği, hem de hakimin hükmünü kapsar.
  • Adaletten ayrılmak herkese yasak olduğu gibi, herkes hakkında da yasaklanmıştır / dost-düşman, mü’min-kâfir farkı yoktur.
  • Adaletle ilgili olan âyetler, hiçbir surette adalete alternatif tanımamıştır. Su bulunmayınca teyemmüm, seferî iken orucu kazaya bırakmak, korku namazını kısaltmak gibi seçenekler söz konusu değildir; çünkü adaletin bütün alternatifleri zulümdür.
  • Adaletten ayrılanlar, Allah tarafından gelecek bir ceza ile korkutulmuştur. Bunun ise hiçbir kaçış yolu yoktur. Çünkü “Allah herşeyden haberdardır.” Hiçbir beşerî yöntem vicdanlarda bu ölçüde bir tesir icra edemez.

17 Ekim 2020 tarihli Kur’an Buluşmasına ait kesintisiz video kaydını buradan izleyebilirsiniz:

UTESAV organizasyonuyla Erdemli Hayat projesi kapsamında gerçekleştirilen ve daha önce MÜSİAD Genel Merkezinde yapılmakta olan Kur’an Buluşmaları, salgın sebebiyle bir müddettir https://www.youtube.com/erdemlihayat adresinden Cumartesi sabahları 7:30-8:30 arasında canlı olarak yayınlanıyor.