Pazarlık sünnet mi, değil mi?


Halk arasında “pazarlık sünnettir” şeklinde yerleşmiş bulunan anlayış, gerçeği aksettirmiyor. Bilâkis, “önce bir rakam verip sonradan yavaş yavaş fiyatı indirmek ve yükseltmek” şeklindeki yaygın uygulama, Resulullah tarafından men’ edilmiş bulunuyor.

Bir Ayet Bir Hadis programının 13. Bölümünde okuduğumuz hadis-i şerifte, ticaretle meşgul olan Kayle adındaki bir kadın, bu konuda Resulullaha sorduğu soruyu ve aldığı cevabı şu şekilde açıklıyor:

Birgün umre yaptığı bir sırada Resulullah’ın (s.a.v.) yanına vardım ve dedim ki:

“Ya Resulallah, ben mal alıp satan bir kadınım. Birşeyi satın almak istediğimde, vereceğim fiyattan daha aşağısını teklif ediyorum, sonra da o fiyata varıncaya kadar yükseltiyorum. Birşey satmak istediğim zaman da düşündüğüm fiyattan daha fazlasını söylüyorum, sonra o fiyata gelinceye kadar düşürüyorum.”

Resulullah “Öyle yapma, yâ Kayle,” buyurdu. “Birşey satın almak istediğinde, sen vermek istediğin fiyatı söyle, ister o şey sana verilsin, ister verilmesin. Birşey satmak istediğin zaman ise, satsan da satamasan da düşündüğün fiyatı söyle.” (İbn Mâce, Ticârât: 29).

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu da 12 Eylül 2020 tarihli fetvasında, pazarlık yapmanın sünnet olmadığı şu şekilde açıklanıyor:

Pazarlık yapmak öteden beri alışverişte uygulanagelmiştir. Ancak bu uygulamanın dürüstlük, karşılıklı rıza, hakkaniyet, güvenilir olma gibi ilkeler gözetilerek yapılması gerekir. Resulullah (s.a.s.)’in (Ebu Davud, Buyu’, 7) ve ashabının (Buhari, Buyu’, 67, Hiyel, 14; Ebu Davud, Akdiye, 20) alışverişlerde pazarlık yaptığı bilinmekle birlikte bu husus bağlayıcı bir kural haline getirilmemiştir. Bu itibarla alışverişlerde pazarlık yapmak mubahtır.

Öte yandan nasıl olsa pazarlık yapılacak diye malın fiyatını fahiş olarak yüksek tutmak dinen uygun bir davranış olmadığı gibi pazarlık sünnet diyerek malın değerini çok aşağıya düşürmek için uğraşmak da uygun değildir.

Bu konuyu, ayrıntıları ve gerekçeleri ile birlikte 7 Kasım Salı akşamı yayınlanan Bir Ayet Bir Hadis programının 13. bölümünde ele almış bulunuyoruz. Bu bölümün video kaydını bu bağlantıdan izleyebilirsiniz:

https://www.youtube.com/watch?v=-HpSFGWXROo&t=16s

Bu programı düzenli olarak izlemek ve yayınlardan haberdar olmak için kanalımıza ücretsiz olarak üye olmayı unutmayınız.